Albert Heijn doet in drie AH to go-winkels een experiment: klanten die dat willen kunnen voor hun kopje koffie de ‘echte prijs’ betalen. In die echte prijs is een bedrag opgenomen voor de schade die door de productie aan het milieu is toegebracht en is een hogere vergoeding berekend voor de nu onderbetaalde arbeid.
Een mooi idee? – Maar waarom zou AH alleen op de kleintjes letten?

Samen met True Price, dat een rekenmethode heeft ontwikkeld om verborgen kosten te kunnen berekenen, heeft AH de prijzen van de meeneemkoffie onder de loep genomen. De ‘echte prijs’ van een kopje koffie is € 2,08, acht cent meer dan de gewone prijs. Een kopje espresso kost 6 cent meer dan gewoonlijk, een koffie verkeerd met havermelk 36 cent.

Het is ook dringend nodig dat producten gaan kosten wat ze moeten kosten: degenen die meewerken aan een product moeten een fatsoenlijk inkomen ontvangen. En schade aan het milieu moet worden voorkomen, en als dat niet mogelijk is worden gecompenseerd.

Maar AH lijkt wel zó gericht op de kleintjes, dat de grote stappen uit beeld blijven. In 2022 realiseerde Ahold een winst van 3,7 miljard, op een omzet van 87 miljard. – Hoe verhoudt die winst zich tot de échte prijs’?

Een wonderlijk proces: prijsvorming. Aan de ene kant: de prijs drukken door onderbetaling van arbeid en milieuschadelijke productie. Aan de andere kant: de prijs verhogen ten behoeve van de belangen van de aandeelhouders.

Gas geven met de rem erop.

Wanneer AH de zaken eens vanuit een groot perspectief zou willen bekijken: op sleipnir.nl is te zien hoe het anders kan.

(…) Met voorbijgaan aan onze conventionele manier van denken stellen we ons nu een wereld voor (we laten de vraag of dat reëel is even achterwege) waarin de prijs van elke waar zodanig is dat de individuele mens die de waar geproduceerd heeft “als tegenprestatie voor het resultaat van zijn inspanning een bedrag ontvangt dat voldoende is om hem in staat te stellen het geheel van zijn behoeften, inclusief die van degenen die van hem afhankelijk zijn, te bevredigen totdat hij een volgend zelfde product gemaakt heeft”.

Deze ‘juiste prijs’ wordt niet vastgesteld door de koper, de consument, maar uitsluitend door de verkoper, de producent. En de beslissende factor in het bepalen van de prijs wordt niet gevormd door de kosten die met de productie zijn verbonden maar door de toekomstige behoeften van de producent.

De gevolgen van het begrijpen van de juiste prijs op deze manier zijn immens: door zijn eigen behoeften te vervullen garandeert de consument, met elke transactie opnieuw, de vervulling van de behoeften van allen die bij de productie betrokken waren – al hun behoeften, niet slechts hun primaire behoeften. Dit zou niet alleen plaatselijk het geval zijn, maar geldt ook wereldwijd, voor alle mensen, wáár zij ook werkzaam zijn. Door elke transactie opnieuw, zou het hanteren van de juiste prijs een genezend effect hebben dat het hele economische organisme zou dynamiseren.
Tegelijkertijd zou het wereldwijd rechtvaardigheid voortbrengen. (…)

Marc Desaules in het komende nummer van Driegonaal

Als het ons lukt de economie zodanig in te richten dat deze zijn ware functie vervult… komt de juiste prijs ‘vanzelf’ naar boven.
Dat is zo ongeveer de conclusie in onderstaande blog De juiste prijs, goed voor u! die op de website van de Summer Foundation werd gepubliceerd:

In het vorige blogbericht liet ik zien hoe we in vijf stappen tot ‘de juiste prijs’ kunnen komen. Bovendien bleek, dat het feitelijk niet zo moeilijk is om die vijf stappen uit te voeren. Zeker niet in onze tijd, waarin het dankzij de moderne technologie mogelijk is héél veel gegevens héél snel op een rijtje te krijgen en waarin we ons bovendien nagenoeg direct kunnen verbinden met mensen van over de hele wereld.

De juiste prijs werd op www.summer-foundation.org van verschillende kanten belicht. In nieuwsberichten, beschrijvingen van initiatieven die zich inzetten om tot de juiste prijs te komen en in blogberichten zoals deze:

Vorige keer kondigde ik aan om eens wat preciezer te kijken naar wat er voor nodig is om ervoor te zorgen dat producten de juiste prijs krijgen. Dat is eigenlijk helemaal niet zo moeilijk te bedenken, kijkt u maar eens mee:

“Wonderlijk dat je als mens soms helder kan inzien dat je iets doet dat niet klopt – en dat je desondanks niet bij machte lijkt om het anders te doen.

Het betalen van een eerlijke prijs voor alles dat ik als consument aanschaf, is een kwestie van gezond verstand, schreef ik eerder in dit blog: Blog over Fairtrade. Maar als ik in de winkel mijn dagelijkse boodschappen wil doen en daarbij alléén gebruik wil maken van artikelen met een eerlijke prijs, zal het niet meevallen om te vinden wat ik zoek. Van de ruim 20.000 artikelen die een gewone supermarkt in de schappen heeft staan, zijn er hooguit enkele tientallen die voor een eerlijke prijs te koop zijn.

De andere 19.970 zijn te duur óf te goedkoop (soms allebei)…”

Op www.summer-foundation.org is weer meer over de juiste prijs te vinden. Bijvoorbeeld een nieuwe blog en een beschrijving van True Price; een Nederlandse organisatie die grote bedrijven op het spoor van de juiste prijs wil zetten.