Ruim 20 jaar geleden, toen in de politiek de wangedachte speelde om in het basisonderwijs de zgn ‘kerndoelen’ in te voeren, zeiden wij (die probeerden steun te vinden voor een stevig verzet tegen de alsmaar toenemende greep van de overheid op het onderwijs) wel eens onder elkaar: “Mensen hebben er kennelijk geen moeite mee dat de overheid voorschrijft waarmee in het onderwijs de ‘hoofdjes van de kinderen’ wordt volgestopt maar je zou ze eens moeten horen piepen wanneer de overheid het nodig zou vinden om ons dagelijks voor te schrijven wat we zouden moeten eten. Zullen we maar niet een actiegroep ‘vrijheid van soep’ gaan starten in plaats van ons met vrijheid van onderwijs bezig te houden?”

Misschien hadden we het wel moeten doen.

Met de vrijheid van onderwijs is het immers alleen maar bergafwaarts gegaan.
Mede door een eindeloze stroom van de beste bedoelingen; door bureaucratie en een systeem van structureel wantrouwen en de zucht naar controle) is het onderwijs van een gebied waar mensen in hun ontwikkeling worden gestimuleerd verworden tot een woestijn. De jaren dat een kind, of jeugdige, de school bezoekt, zijn als een tocht door die woestijn.

Interesse, nieuwsgierigheid en zin in het leven zijn tijdens deze tocht als bagage die steeds zwaarder begint te wegen. Hoe lang kun je ze nog meesjouwen en wat heb je er onderweg aan?

Tussen het schoolkind en het fata morgana van zijn toekomst bevindt zich een eindeloze dorre vlakte van kale leegheid, de enkele oases die het op die tocht tegenkomt liggen in het ongeplande en het onverwachte, verbonden met het menselijke dat nog niet volledig in de greep van de onderwijsmachine is terecht gekomen.

En de vrijheid van soep dan?

In een interview dat afgelopen woensdag in De Volkskrant verscheen onder de titel Baas in eigen buik (!) memoreerde ‘eetschrijver’ Mark Bittman dat in de Verenigde Staten  “1.000 dollar per persoon per jaar aan de behandeling van gezondheidsproblemen veroorzaakt door overgewicht” wordt uitgegeven.

Moet de vrijheid van soep ook drastisch ingeperkt worden? Daarover binnenkort meer.